De vaccinatie is bedoeld voor mensen met een verhoogd risico op mpox. Er wordt geen uitnodiging verstuurd. Vraag ernaar tijdens een soa-consult of neem contact op voor een afspraak.

Voor wie is de vaccinatie?

Ben je een man of trans persoon die seks heeft met mannen? Dan kun je in aanmerking komen als één of meer van de onderstaande punten op jou van toepassing zijn. Een medewerker van de GGD bespreekt of vaccinatie nodig is.

• Je had 10 of meer sekspartners in de afgelopen 6 maanden.
• Je hebt seks in een seksclub, sauna of andere sekslocatie
• Je hebt groepsseks of bezoekt seksfeesten.
• Je krijgt (wel eens) betaald voor seks.
• Je hebt hiv of gebruikt PrEP en laat je regelmatig testen op hepatitis C.

Twijfel je of je in aanmerking komt? Neem gerust contact met ons op of bespreek het tijdens een soa-consult.

Afspraak maken

Wil je graag gevaccineerd worden tegen mpox? Maak dan een afspraak met ons. Vaccineren kan op onze locaties in Heerlen, Maastricht en Sittard.

• Bel ons op (088) 880 50 72. We zijn bereikbaar:
  • Maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 12.15 uur
  • Maandag- en woensdagmiddag van 13.30 tot 15.30 uur
• Liever mailen? Dat kan ook. Stuur een bericht naar GGDMakesSense@ggdzl.nl. Wij nemen dan contact met je op.

Meer informatie

Meer weten over mpox? Bekijk de informatiepagina over mpox op onze website.

Uitbraak in Marokko

In Marokko is op dit moment een grote uitbraak van mazelen. Duizenden mensen zijn ziek. Al meer dan honderd mensen zijn aan mazelen overleden. Mazelen is zeer besmettelijk. Een persoon kan ongeveer 10 anderen besmetten

Reis je binnenkort naar Marokko?

• Ga goed voorbereid op reis en check voor je vertrek je vaccinaties.
  • Een vaccinatie is niet meer nodig als je:
    • Ooit een mazeleninfectie hebt gehad
    • Tegen mazelen gevaccineerd bent
    • Geboren bent voor 1965
  • Ben je niet gevaccineerd maar wil je alsnog een vaccinatie krijgen? Laat je op eigen kosten vaccineren bij Ease Travel Clinic. Maak een afspraak door een e-mail te sturen naar ease@mumc.nl. 
• Reis je met je kind(eren)? 
  • Controleer of zij de BMR-vaccinatie hebben gehad. Kinderen krijgen via het Rijksvaccinatieprogramma gratis twee vaccinaties met het BMR-vaccin tegen mazelen, namelijk op de leeftijd van 14 maanden en op 3 jaar (sinds 2025). Heeft je kind allebei deze vaccinaties gehad? Dan is je kind goed beschermd tegen mazelen.
  • Is je kind jonger dan 14 maanden of heeft je kind de mazelenvaccinatie(s) om andere redenen (nog) niet gehad? Bel dan naar 088 - 880 50 44.

Contact

Heb je vragen over de mazelen? Bekijk dan eerst de veelgestelde vragen die beantwoord worden door het RIVM.  

Staat jouw vraag hier niet bij? Of wil je meer weten? Dan kun je bellen naar het Klant Contact Centrum van Infectieziektebestrijding: 088 880 5078. Telefonische bereikbaarheid: van maandag tot en met vrijdag van 8:30 - 12:15 en van 13:00 - 17:00 uur.    

Particuliere eieren zijn eieren van hobbykippen, die mensen bijvoorbeeld houden in achtertuinen, moestuinen, dierenweitjes of op zorg- en kinderboerderijen. Eerder al bleek in de regio Zuid-Holland-Zuid dat er te veel PFAS zaten in hobbykipeieren. Het RIVM-onderzoek laat zien dat dit probleem zich voordoet in het hele land.

Meer informatie over het onderzoek naar PFAS in eieren vind je op de website van het RIVM: RIVM adviseert geen particuliere eieren meer te eten | RIVM

PFAS in voeding en drinkwater

De meeste Nederlanders krijgen te veel PFAS binnen via voeding en drinkwater. Meer dan we eigenlijk willen. Je kunt zelf niet zoveel doen om te voorkomen dat je PFAS binnenkrijgt. Voldoende water drinken en gevarieerd eten zijn belangrijk om gezond te blijven. In het geval van particuliere eieren kun je wel iets doen om de hoeveelheid PFAS die je binnen krijgt te verminderen. Eieren uit de supermarkt, van de markt of uit de speciaalzaak bevatten veel minder PFAS. Door geen particuliere eieren meer te eten, voorkom je een hogere inname van PFAS.

Eieren uit de winkel of van de markt zijn veilig

Uit het onderzoek blijkt dat de hoeveelheid PFAS in de hobbykipeieren op elke locatie weer anders is. Het is nog niet helemaal duidelijk hóe PFAS in deze eieren komen en wat je kunt doen om dat te voorkomen. Er zijn aanwijzingen dat regenwormen een belangrijke bron van PFAS zijn, maar misschien zijn er nog andere bronnen. Dat wordt nog onderzocht door het RIVM. In commerciële eieren uit een winkel of van de markt zit veel minder PFAS. Die kun je dus wel veilig eten.

Lees meer over PFAS en gezondheid

Wat is er onderzocht?

Het RIVM gebruikte in het onderzoek luchtmetingen van meetpunt ‘Vouershof’, vlak bij Chemelot. Daarbij is gekeken naar drie Zeer Zorgwekkende Stoffen: benzeen, 1,3-butadieen en monovinylchloride. Deze stoffen voldeden afzonderlijk aan de wettelijke normen.

De geteste methode - de zogenoemde Hazard Index – kijkt niet naar elke stof op zichzelf, maar juist naar het gezamenlijke effect van deze stoffen samen in de lucht. Als de Hazard Index hoger is dan 1, betekent dat volgens deze methode dat het totale risico op kanker – bij levenslange blootstelling - groter is dan 1 op de 10.000. Volgens de methode was de Hazard Index in de meeste onderzochte jaren hoger dan 1. In 2022 en 2024 bleef de gemeten combinatie van stoffen onder deze grens.

Wat betekent 1 op de 10.000?

Als 10.000 mensen hun hele leven worden blootgesteld aan een bepaalde hoeveelheid van deze stoffen, mag hierdoor in theorie bij maximaal 1 extra persoon kanker ontstaan. Dat komt boven op het algemene risico dat iedereen al heeft om in zijn leven kanker te krijgen. Dit is een grenswaarde voor het verlenen van vergunningen. Het is géén medisch vastgestelde norm en zegt niets over de gezondheid of ziekte van individuele inwoners.

Wat zegt dit over de gezondheid van inwoners?

We begrijpen dat deze resultaten zorgen en vragen kunnen oproepen bij inwoners in de omgeving van Chemelot. Tegelijkertijd is het belangrijk om te weten dat:

• dit een toets van een meetmethode is, géén gezondheidsonderzoek onder inwoners;
• er op basis van dit onderzoek geen uitspraken gedaan kunnen worden over gezondheidsrisico's bij individuele inwoners, hiervoor is aanvullend gezondheidsonderzoek noodzakelijk;
• het niet duidelijk is wat de metingen op dit ene meetpunt zeggen over omliggende woonwijken;
• de methode nog in ontwikkeling is, zonder formele status in wet- of regelgeving.

Als GGD Zuid-Limburg vinden wij het belangrijk dat dit soort signalen serieus worden genomen. De gezondheid van inwoners staat voor ons voorop. We benadrukken dat aanvullend gezondheidsonderzoek noodzakelijk is om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over mogelijke gezondheidseffecten en dat het belangrijk blijft dat de uitstoot van alle Zeer Zorgwekkende Stoffen wordt gereduceerd om de gezondheid van de Zuid-Limburgers te beschermen.

Vragen of zorgen?

Als GGD Zuid-Limburg volgen wij de ontwikkelingen nauwgezet. Heeft u vragen of zorgen over gezondheid en Chemelot? Kijk op onze Q&A-pagina voor antwoorden op veelgestelde vragen. Staat uw vraag er niet bij of wilt u iets met ons delen? Neem dan gerust contact met ons op via 088 – 880 50 78 of milieu@ggdzl.nl.

Verkennend gezondheidsonderzoek door RIVM rond Chemelot

Los van dit onderzoek voert het RIVM - in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de Provincie Limburg - ook een verkennend onderzoek uit naar de gezondheid van omwonenden van Chemelot. Dit is een breder onderzoek dat bestaande kennis over mogelijke gezondheidseffecten samenbrengt en beoordeelt welke vervolgstappen nodig zijn. De resultaten hiervan worden eind 2025 verwacht. Meer informatie over dit onderzoek staat op website van het RIVM.

Aandacht voor de persoonlijke situatie

Bij Nu Niet Zwanger draait het om oprechte, open gesprekken over kinderwens, seksualiteit en anticonceptie. Samen wordt gekeken wat past bij iemands leven en toekomstplannen. Voor sommige mensen is dat tijdelijke anticonceptie. Anderen kiezen voor een blijvende oplossing, zoals een sterilisatie. Nu Niet Zwanger werkt samen met meer dan 30 organisaties in Zuid-Limburg, waaronder wijkteams, jeugdzorg, verslavingszorg en de huisarts. Inmiddels zijn er ruim 70 aandachtsfunctionarissen opgeleid die het gesprek over kinderwens kunnen voeren.

Melissa’s verhaal: “Ik ben Nu Niet Zwanger eeuwig dankbaar”

Melissa (31) raakte onbedoeld zwanger van haar vierde kind, ondanks het gebruik van de pil. Zonder sociaal vangnet stond ze er grotendeels alleen voor. Dankzij het programma Nu Niet Zwanger (NNZ) kon ze in gesprek over haar kinderwens en kreeg ze begeleiding richting een structurele oplossing die bij haar leven past: een sterilisatie. Nu Niet Zwanger hielp haar samen met haar huisarts en gynaecoloog én hield contact tot de ingreep geregeld was. Melissa: “Dit is een zorg minder. Ik ben Nu Niet Zwanger eeuwig dankbaar.”

Meer weten over de impact van Nu Niet Zwanger in 2024?

De resultaten van het programma zijn gebundeld in deze factsheet. 
Wil je als professional samenwerken, overleggen of verwijzen? Neem contact met ons op via 088-880 50 70 of NNZ@ggdzl.nl.

Wat is mazelen?

Mazelen is een besmettelijke virusinfectie waar je erg ziek van kunt worden. Het virus zit in je keel en verspreidt zich via de lucht, bijvoorbeeld door hoesten of niezen. Als je deze druppeltjes inademt, kun je besmet raken.

Wanneer ben je beschermd tegen mazelen?

Je bent beschermd als:

• Je ooit een mazeleninfectie hebt gehad.
• Je tegen mazelen gevaccineerd bent.

Vaccinatie tegen mazelen

Voor volwassenen

• Volwassenen geboren vóór 1965 zijn vroeger in aanraking geweest met het mazelenvirus. Zij hebben hier weerstand tegen opgebouwd. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd door het RIVM.
• Volwassenen geboren tussen 1965 en 1975 zijn beschermd als zij mazelen hebben gehad of buiten het Rijksvaccinatieprogramma om zijn gevaccineerd door bijvoorbeeld de huisarts.
• Vanaf 1976 wordt het mazelenvaccin standaard aan alle kinderen aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma.  

Voor kinderen

Kinderen krijgen een uitnodiging voor de BMR-vaccinatie (Bof, Mazelen en Rodehond) op twee momenten: op de leeftijd van 14 maanden en vanaf 2025 op de leeftijd van 3 jaar. Deze vaccinaties zijn opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma.

Bij sommige mensen werkt het vaccin eerst wel, maar erna een tijdje wat minder goed. Zij kunnen dan wel mazelen krijgen, maar worden minder ziek en zijn minder besmettelijk.

Veelgestelde vragen

Mijn kind is jonger dan 14 maanden. Kan mijn kind eerder de BMR-vaccinatie krijgen?

Nee, de eerste vaccinatie wordt gegeven vanaf 14 maanden. Op deze leeftijd werkt het BMR-vaccin het beste. Er is op dit moment geen reden om kinderen jonger dan 14 maanden eerder te vaccineren Dit geldt ook als je op wintersport gaat binnen Europa.

Mijn kind is ouder dan 14 maanden, maar heeft de BMR-vaccinatie gemist. Kan mijn kind deze alsnog krijgen?

Kinderen tot 18 jaar kunnen de BMR-vaccinatie inhalen. Neem hiervoor contact op met de Jeugdgezondheidszorg van de GGD Zuid-Limburg. Dit vaccin valt onder het Rijksvaccinatieprogramma en is gratis.

Mijn kind heeft de eerste vaccinatie gehad, maar de tweede nog niet. Kan dit eerder?

Bij 95% van de mensen werkt het BMR-vaccin na de eerste prik. Om de overige 5% te beschermen, wordt een tweede prik aangeboden. Na twee prikken is 99% van de gevaccineerde mensen beschermd. Er is op dit moment geen reden om kinderen eerder te vaccineren dan dat ze uitgenodigd worden voor hun 2de BMR-vaccinatie.

Ik ben 18 jaar of ouder en ben nog niet gevaccineerd tegen mazelen. Kan ik alsnog een vaccinatie krijgen?

Volwassenen die geen mazelen hebben gehad en niet tegen mazelen zijn gevaccineerd, kunnen zich op eigen kosten laten vaccineren bij Ease. Je kunt een afspraak maken door een e-mail te sturen naar ease@mumc.nl. Vermeld hierin dat je een afspraak wilt maken voor vaccinatie en vermeld je naam, geboortedatum en je contactgegevens.   

Wie wordt uitgenodigd?

HPV

• Alle jongens en meisjes geboren in 2015.

Meningokokken

• Alle jongens en meisjes geboren in 2011.
• Let op: alleen jongens en meisjes die wonen in Gulpen-Wittem, Heerlen, Meerssen, Simpelveld, Sittard-Geleen, Vaals, Valkenburg, Voerendaal en Maastricht (postcodes 6211 t/m 6219) krijgen nu in het voorjaar een uitnodiging. Jongens en meisjes uit Beek, Beekdaelen, Brunssum, Eijsden-Margraten, Kerkrade, Landgraaf, Stein en Maastricht (postcodes 6221 t/m 6229) worden pas in het najaar opgeroepen.

BMR

• Alle jongens en meisjes die geboren zijn in 2016 of 2017.
• Let op: alleen jongens en meisjes die wonen in Gulpen-Wittem, Heerlen, Meerssen, Simpelveld, Sittard-Geleen, Vaals, Valkenburg, Voerendaal en Maastricht (postcodes 6211 t/m 6219) krijgen nu in het voorjaar een uitnodiging. Jongens en meisjes uit Beek, Beekdaelen, Brunssum, Eijsden-Margraten, Kerkrade, Landgraaf, Stein en Maastricht (postcodes 6221 t/m 6229) worden pas in het najaar opgeroepen.

Jongeren die één of meerdere vaccinaties nog niet hebben gehad, krijgen een herinneringsbrief.

Vaccinatielocaties

Parkstad Vaals

• Parkstad Limburg Stadion – Roda JC Ring 1, 6466 NH Kerkrade
• Maandag 17 t/m donderdag 20 maart 2025 van 11:00 – 18:00 uur
• Parkeren kan bij het Roda JC Stadion

Maastricht Heuvelland

• Ontmoetingscentrum Aen de Wan - Einsteinstraat 32, 6227 BZ Maastricht
• Maandag 24 t/m donderdag 27 maart 2025 van 11:00 – 18:00 uur
• Parkeren kan in de wijk

Westelijke Mijnstreek

• Hanenhof Geleen – Herenhof 2, 6162 EB Geleen
• Dinsdag 1 t/m donderdag 3 april 2025 van 11:00 – 18:00 uur
• Gratis parkeren (1 uur) kan in de parkeergarage onder de markt.

Vaccinatie zonder afspraak

Om de vaccinaties soepel te laten verlopen, vragen we iedereen om op de afgesproken tijd en locatie te komen. Lukt dit niet? Dan is het mogelijk om op een andere datum of tijdstip naar een van de vaccinatielocaties te komen. Houd er wel rekening mee dat je in een andere wachtrij komt en dat de wachttijd kan oplopen. Bezoekers die op de afgesproken tijd en locatie komen, krijgen voorrang.

Contact

Bij vragen of twijfels over de vaccinaties, kan contact worden opgenomen met het Klant Contact Centrum (KCC) van de afdeling Jeugdgezondheidszorg van de GGD Zuid-Limburg. Afspraken hoeven niet meer telefonisch verzet te worden. Ouders kunnen met hun kinderen op elk moment en op elke vaccinatielocatie de vaccinatie halen.

Het KCC is bereikbaar op 088- 880 50 44. Bekijk hier de actuele openingstijden.

Wat is gordelroos? 

Gordelroos wordt veroorzaakt door hetzelfde virus als waterpokken. Als je ooit waterpokken hebt gehad, blijft het virus in je lichaam zitten en is het niet actief. Als je afweer minder sterk is, bijvoorbeeld door ouderdom of medicijnen, kan het virus weer actief worden. Dan kun je gordelroos krijgen. 

Hoe herken ik gordelroos?  

Gordelroos begint vaak met een jeukend of branderig gevoel op de huid. Daarna kunnen deze klachten ontstaan:  

• Pijn, jeuk, tintelingen of een hevige, brandende of stekende pijn.
• Na enkele dagen ontstaan vlekjes en blaasjes op de huid, meestal aan één kant van het lichaam.
• Na 7 tot 10 dagen drogen de blaasjes in en ontstaan er korstjes. Die vallen er vanzelf af.
• Soms blijft de huid pijnlijk of gevoelig nadat de korstjes verdwenen zijn.

Wie loopt risico? 

Iedereen die waterpokken heeft gehad, kan later gordelroos krijgen. De kans is groter bij:  

• Mensen van 60 jaar en ouder.
• Mensen met een verlaagde weerstand, bijvoorbeeld door medicijnen of ziekte.  

Wat te doen bij gordelroos?  

Gordelroos gaat meestal vanzelf over. Bel met je huisarts als je blaasjes hebt bij je oog, neus of oor, of als je veel pijn hebt. 

Vaccinatie tegen gordelroos 

Vaccinatie kan gordelroos voorkomen. Mensen van 50 jaar en ouder kunnen ervoor kiezen zich te laten vaccineren.  

• Je krijgt twee prikken, met 2 tot 6 maanden ertussen.
• Mogelijke bijwerkingen: spierpijn, vermoeidheid, hoofdpijn, koorts of maag- en darmklachten. De bijwerkingen kunnen 1 tot 3 dagen aanhouden. 
• Ook als je al eens gordelroos hebt gehad, kun je je laten vaccineren. 
• Het vaccin Shingrix beschermt ongeveer 90% tegen gordelroos. 

Kosten en vergoeding 

De vaccinatie wordt meestal niet vergoed door de zorgverzekering en kan prijzig zijn. Soms wordt de vaccinatie wel vergoed bij mensen met een ernstige afweerstoornis, zoals bij hiv, chemotherapie of een transplantatie. Vraag dit na bij je behandelaar. 

Afspraak maken 

Bij Ease kun je terecht voor een gordelroosvaccinatie. Je kunt een afspraak maken door een e-mail te sturen naar ease@mumc.nl. Vermeld hierin dat je graag een afspraak wilt maken voor de gordelroosvaccinatie en vermeld je naam, geboortedatum en je contactgegevens.  

Meer weten? 

Meer informatie over gordelroos: RIVM of Thuisarts.nl
Meer informatie over de gordelroosvaccinatie: Ease 

Strenge regels voor babyvoeding 

De Europese Commissie hanteert strenge regels voor bestrijdingsmiddelen in voeding, vooral als het gaat om babyvoeding. Voor kant-en-klare babyvoeding in potjes gelden zelfs nog strengere eisen dan voor gewone groente en fruit. Dit kan verwarrend overkomen, maar dit betekent niet dat verse producten onveilig zijn. 

Zelfgemaakte babyvoeding niet onveilig

Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid bij het Voedingscentrum, benadrukt dat het veilig is om verse groente en fruit aan je kind te geven. Hoewel er mogelijk iets meer resten bestrijdingsmiddelen in zitten dan in potjes, zijn de normen ook voor verse producten streng. Bij het vaststellen van deze normen wordt rekening gehouden met kwetsbare groepen zoals zwangeren, baby's en kleine kinderen. 

De voordelen van verse groente en fruit 

Het is belangrijk om te variëren in de voeding die je je kind geeft. Dit verkleint niet alleen de kans op te veel inname van bepaalde stoffen, maar zorgt er ook voor dat je kind verschillende voedingsstoffen binnenkrijgt. Het Voedingscentrum adviseert dan ook om niet uitsluitend over te stappen op potjesvoeding. 

Er is meer dan bestrijdingsmiddelen 

Zelfgemaakte voeding heeft voordelen voor de ontwikkeling van de smaak van je baby en het wennen aan verschillende structuren. Het Voedingscentrum hoopt dat mogelijke zorgen ouders er niet van weerhouden om verschillende soorten verse groente en fruit te geven. De zekerheid dat deze goed zijn voor je kind, weegt zwaarder dan de onzekerheden rond bestrijdingsmiddelen. 

Meer informatie

• Voedingscentrum duidt: babyvoeding en bestrijdingsmiddelen 
• Keuringsdienst van Waarde. Aflevering 13 januari over babyvoeding 

Eenzaamheid en stress

Mentale klachten gaan vaak samen met eenzaamheid. Drie op de vijf jongvolwassenen in Limburg is eenzaam. Een kwart is zeer eenzaam. Er is meer eenzaamheid in Limburg dan gemiddeld in Nederland.  Ook langdurige stress speelt een rol bij met mentale problemen. 44% van de Limburgse jongvolwassenen voelt zich (heel) vaak gestrest, vooral door studie, school en werk. Wel zien we dat de meerderheid van de jongvolwassenen  goed voor zichzelf kan opkomen: 83% van de jongvolwassenen is voldoende weerbaar.

Ervaren gezondheid, roken en vapen

Niet alleen is de mentale gezondheid van jongvolwassenen zorgwekkend, ook staat de algehele gezondheid in Limburg onder druk. Slechts 63% van de jongvolwassenen in deze provincie ervaart de eigen gezondheid als (zeer) goed. Daarnaast is roken, en met name vapen, een toenemend gezondheidsprobleem in Limburg. Een derde van de jongvolwassenen rookt en/of vapet. Dat is meer dan in andere regio’s.

Wat doet Zuid-Limburg hieraan?

Zuid-Limburg heeft met Trendbreuk een stevige aanpak om de gezondheidsachterstanden te doorbreken. Tal van partijen hebben samen veel in gang gezet om te komen tot een gezonde generatie. Hoewel de focus op alle jeugd ligt, krijgen met name de 0-12 jarigen veel aandacht. De regio pakt dit goed aan, want de reacties van ouders en professionals zijn overwegend (zeer) positief.

Trendbreuk-aanpak doorzetten

Maar we zien ook dat de oudere jeugd extra aandacht nodig heeft. Ook zij moeten de positieve effecten van de Trendbreuk-aanpak gaan merken. Dat betekent doorpakken bij andere leeftijdsgroepen en blijven inspelen op nieuwe uitdagingen, zoals de opkomst van vapen. Tegelijkertijd mogen we de volwassenen niet vergeten. Niemand wil ongezond ouder worden. De Trendbreuk-aanpak die gericht is op preventie kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren.

Over het onderzoek

De Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen is een onderzoek onder ruim 135.000 jongvolwassenen in Nederland. In Limburg hebben 9535 jongeren meegedaan. Het onderzoek werd uitgevoerd door alle GGD’en en het RIVM van april tot juli 2024. Bekijk de resultaten via de Gezondheidsatlas van GGD Zuid-Limburg.

Het RS-virus is het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen. De meeste kinderen worden er alleen verkouden van, maar vooral baby’s kunnen er ernstig ziek van worden. Zij kunnen benauwd worden door een ontsteking van de kleine luchtwegen of een longontsteking krijgen. Het virus komt vooral in de wintermaanden voor.

Hoe krijg je het RS-virus?

Het RS-virus zit in de neus en keel van iemand die besmet is. Dit virus verspreidt zich via kleine druppeltjes die vrijkomen bij hoesten, niezen of praten. Andere mensen kunnen deze druppeltjes binnenkrijgen via hun neus, ogen of mond en raken zo besmet. Je kunt het RS-virus al verspreiden voordat je zelf ziek wordt. De besmettelijkheid stopt pas wanneer je volledig bent hersteld.

Wat merk je van het RS-virus?

Meestal verlopen de klachten mild. Je krijgt dan last van verkoudheid en hoesten. Soms zijn de klachten erger. Er kan dan sprake zijn van:

• Benauwdheid
• Koorts
• Longontsteking
• Oorontsteking (vooral bij kinderen)

Hoe voorkom je een RS-virusinfectie?

Voor zwangeren:

• Zorg dat je in de laatste weken van je zwangerschap, voor zover dat mogelijk is, geen contact hebt met mensen die hoesten of snotteren.
• Je kunt een prik tegen RS-virus halen tijdens uw zwangerschap. Dit kan tussen de 24e en de 36e week. De kosten hiervoor betaal je zelf. Meer over deze prik lees je op Prik tegen RS-virus tijdens de zwangerschap | RIVM.

Voor ouders van jonge baby’s:

• Zorg dat je baby, voor zover dat mogelijk is, geen contact heeft met mensen die hoesten of snotteren.
• Laat een kraamvisite alleen doorgaan als het bezoek niet hoest of snottert.
• Baby’s uit een aantal medische risicogroepen kunnen een prik krijgen met antistoffen die kinderen beschermen tegen ernstig ziek worden door het RS-virus. De prik wordt alleen gegeven op advies van de behandelend kinderarts.
• Borstvoeding kan helpen om pasgeboren baby’s tegen RS-virus te beschermen. In de borstvoeding zitten antistoffen van de moeder. Die kunnen de baby beschermen tegen het RS-virus, maar bieden geen volledige bescherming.
• Maak speelgoed dat kinderen met elkaar delen en in de mond nemen elke dag schoon. Dit kan met gewone schoonmaakmiddelen.

Voor mensen die hoesten en snotteren:

• Blijf uit de buurt van hoogzwangeren en jonge baby’s. 
• Gebruik een papieren zakdoek. Gebruik de zakdoek maar één keer en gooi deze daarna weg.
• Heb je geen zakdoek bij de hand? Hoest dan in je elleboog.
• Was regelmatig je handen met water en zeep.

Voor volwassenen met een hoger risico op ernstig ziek worden:

• Zorg dat je, voor zover dat mogelijk is, geen contact hebt met mensen die hoesten of snotteren.

Contact

Meer informatie over het RS-virus vind je op www.rivm.nl/rs-virus.
Heb je vragen? Neem dan contact met ons op door te bellen naar 088 880 50 78 of vul het contactformulier in.

Hepatitis A is een besmettelijke leverziekte. Deze wordt veroorzaakt door het hepatitis A-virus. Besmetting gebeurt door het eten of drinken van verontreinigd voedsel of water. De ziekte kan klachten geven zoals geelzucht, buikpijn, misselijkheid, koorts en vermoeidheid. Het hepatitis A-virus veroorzaakt bij kinderen tot 6 jaar nauwelijks klachten. Als volwassenen hepatitis A krijgen kunnen de ziekteverschijnselen enkele maanden aanhouden. Ernstige complicaties komen weinig voor.

Houdbaarheidsdatum

Volgens de veiligheidswaarschuwing van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVwA) gaat het om verpakkingen met een houdbaarheidsdatum 14-04-2026 en datums daarvoor.

Lees hier de veiligheidswaarschuwing door Albert Heijn.

Wat betekent de terugroepactie van de blauwe bessen voor mij?

Heb je de diepvries blauwe bessen gegeten? De kans dat je ziek wordt is klein. Ben je gevaccineerd tegen Hepatitis A? Dan ben je beschermd. Heb je klachten zoals zwakte, vermoeidheid of koorts én heb je buikklachten? Of heb je geelzucht? Neem dan contact op met je huisarts.

Meer informatie:

• Nieuwsbericht RIVM - Hepatitis A in blauwe bessen
• Kijk op de website van het RIVM over Hepatitis A
• Thuisarts over Hepatitis A

• Een chlamydia-infectie slechts een kleine kans op verminderde vruchtbaarheid met zich meebrengt.
• Chlamydia meestal vanzelf weggaat zonder schadelijke gevolgen.
• Het testen en behandelen van chlamydia-infecties zonder symptomen niet effectief bijdraagt aan de gezondheid. Het nieuwe beleid voorkomt overbehandeling en draagt bij aan het tegengaan van antibiotica-resistentie.

Wanneer moet je wél een chlamydia test doen?

• Als je klachten hebt. Klachten kunnen zijn: 
  • Pijnlijk of branderig gevoel bij het plassen.
  • Pijn in de onderbuik, soms met uitstraling naar de onderrug.
  • Pijn tijdens seksueel contact.
  • Veranderde vaginale afscheiding of afscheiding uit de penis.
  • Bloedverlies tussen de menstruaties in.
  • Irritatie of jeuk bij de anus.
  • Pijn in de balzak.
• Als je partner positief is getest op chlamydia en daarvoor medicijnen krijgt.

Voorkomen van soa’s

Ondanks dit nieuwe testbeleid van chlamydia blijft de preventie van soa belangrijk. Soa’s kunnen ongemerkt worden doorgegeven bij onbeschermde seks. Het Centrum Seksuele Gezondheid van GGD Zuid-Limburg promoot dan ook actief het gebruik van condooms. Condoomgebruik is de enige manier om soa’s te voorkomen.

Testen op soa’s

Het testen op chlamydia is niet meer nodig zonder klachten. Voor alle andere soa’s geldt dat testen belangrijk blijft, ook als je geen klachten hebt. Maak hier een afspraak voor een test. 

Voldoende groente en fruit

Als kinderen ouder worden verandert hun eetbehoefte en daarmee verandert ook de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit. Uit het Gezondheidspanel blijkt dat driekwart (76%) van de ouders niet precies weet hoeveel groente geadviseerd wordt voor de leeftijd van hun kind. 72% van de ouders weet de aanbevolen hoeveelheid fruit niet. 

Informatiebehoefte ouders

Gezonde voeding is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind, maar kan ook best ingewikkeld voor ouders zijn. In het panel geeft 37% van de ouders aan behoefte te hebben aan tips over voeding. Van deze ouders weet ongeveer 1 op de 4 deze tips niet te vinden. Tips over gezonde eetgewoonten vind je hier. Daarnaast is er meer informatie over gezonde voeding bij peuters en basisschoolkinderen. 

Meer lezen

Alle resultaten van dit Gezondheidspanel staan in de factsheet op de Gezondheidsatlas. Dit Gezondheidspanel is uitgevoerd in samenwerking met de GGD Limburg-Noord en de Universiteit Maastricht. Lees de resultaten van de GGD Limburg-Noord hier.

Wat gaat er veranderen?

DKTP-Hib-HepB- en pneumokokkenvaccinatie

De laatste vaccinatie tegen DKTP-Hib-HepB en pneumokokken krijgen kinderen voortaan met 12 maanden, in plaats van met 11 maanden. Deze prikken beschermen tegen difterie, kinkhoest, tetanus, polio, haemophilus influenza type b, hepatitis B en pneumokokken. 

• Is jouw kind geboren in januari 2024? Dan krijgt je kind de DKTP-Hib-HepB en Pneu revaccinatie in januari 2025, in plaats van in december 2024.

BMR-vaccinatie

De tweede BMR-prik krijgen kinderen voortaan op de leeftijd van 3 jaar, in plaats van 9 jaar. Deze prik beschermt tegen bof, mazelen en rodehond.

• Deze wijziging geldt voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2016.
• Kinderen geboren vanaf 2022 ontvangen rond de leeftijd van 3 jaar de uitnodiging voor de 2de BMR-prik.
• Kinderen geboren vanaf 2016 tot en met 2021 zijn al ouder dan 3 jaar en krijgen de 2de BMR-prik wel eerder, maar dat kan niet allemaal tegelijk. Hiervoor wordt een BMR-inhaalcampagne georganiseerd in 2025, 2026 en 2027:
  • Is jouw kind geboren in 2016 of 2017? Dan volgt in 2025 de uitnodiging voor de 2de BMR-prik.
  • Is jouw kind geboren in 2018? Dan volgt in 2026 de uitnodiging voor de 2de BMR-prik.
  • Is jouw kind geboren in 2019 of 2020? Dan volgt in 2027 de uitnodiging voor de 2de BMR-prik.
  • Is jouw kind geboren in 2021? Dan volgt in 2026 de uitnodiging voor de 2de BMR-prik samen met de DKT-prik.

DKT-vaccinatie

De DKT- prik krijgen kinderen voortaan op de leeftijd van 5 jaar. Dit was een DKTP-prik op de leeftijd van 4 jaar. Daarin zat ook bescherming tegen polio, maar dat is op deze leeftijd niet nodig. De DKT-prik beschermt tegen difterie, kinkhoest en tetanus.  

• Deze wijziging geldt voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2021. Er volgt in 2026 een uitnodiging voor de DKT-prik.

DTP-vaccinatie

De DTP- prik krijgen kinderen voortaan op de leeftijd van 14 jaar, in plaats van 9 jaar. Deze prik beschermt tegen difterie, tetanus en polio. 

• Deze wijziging geldt voor kinderen geboren vanaf 1 januari 2016. Er volgt in 2030 een uitnodiging voor de DTP-prik.

Op de website van het Rijksvaccinatieprogramma zijn de veranderingen uitgelegd. Ook is precies te bekijken wat voor welk geboortejaar verandert. 

Waarom verandert het vaccinatieschema? 

Het nieuwe schema is opgesteld op advies van de Gezondheidsraad, dat door de Staatssecretaris van VWS is overgenomen. De Gezondheidsraad adviseert alle vaccinaties te behouden en een aantal vaccinatiemomenten per 1 januari 2025 te verschuiven zodat kinderen nog beter beschermd zijn. 

De jeugdgezondheidsorganisaties en het RIVM zijn druk bezig met het organiseren van de nieuwe vaccinatiemomenten. Ouders ontvangen een uitnodiging voor de nieuwe vaccinatiemomenten. Zij hoeven daar zelf niets voor te doen.  

Gezellig, maar met gezondheidsrisico's

Hout stoken brengt naast ‘gezelligheid’ in huis dus ook serieuze gezondheidsrisico’s met zich mee, zowel voor jezelf als voor je omgeving. 

Wist je dat…

• Er tijdens een avondje stoken gemiddeld 28 gram fijnstof vrijkomt uit de schoorsteen? Dat is bijna een klein weckpotje vol.
• Long-, hart- en vaatziekten kunnen ontstaan en verergeren door fijnstof? Het kan leiden tot astma, COPD, longkanker en chronische bronchitis.
• 1,2 miljoen mensen in Nederland een longaandoening hebben? En 1,7 miljoen mensen last hebben van hart- en vaatziekten? Voor deze mensen is fijnstof extra gevaarlijk.
• Ouderen en kinderen sneller last hebben van houtrook?
• 1 op de 4 Nederlanders regelmatig tot vaak overlast ervaart door houtstook?

Longarts Ismé de Kleer:  “Als longarts krijg ik altijd een beetje buikpijn bij het zien en ruiken van houtstook. Wanneer je in je huis hout stookt, ontstaat er rook met schadelijke stoffen zoals fijnstof, PAK’s, benzeen en koolstofmonoxide. Deze schadelijke stoffen zijn een risico voor zowel je eigen gezondheid als die van je omgeving. 1 op de 4 Nederlanders heeft regelmatig tot vaak overlast van houtstook in de omgeving. Houtstook is voor niemand gezond en zonder gevaar, maar ouderen, kinderen en mensen met problemen aan hun luchtwegen, en met hart – en vaatziekten kunnen er extra last van hebben.”

Hoe gezellig is hout stoken écht?

De familie Boon ontdekte onlangs hoeveel fijnstof er vrijkomt tijdens een avondje hout stoken. Ze dachten eerst dat er weinig risico’s waren en vonden het vooral lekker warm en gezellig. Maar na een professionele meting met een fijnstofmeter zagen ze hoeveel fijnstof ze inademen. Dit maakte hen wel even stil. Bekijk de video ‘Eerlijk over één avond stoken’. 

Stookwijzer

Bij bepaalde weeromstandigheden, zoals mistig of windstil weer, kun je beter geen hout stoken. Check de stookwijzer wanneer je een houtje wil stoken en stook nooit bij code rood. 

Meer informatie?

Wil je meer informatie over de gevolgen van hout stoken voor de gezondheid van jezelf en je omgeving? Op de website van GGD Leefomgeving vind je meer informatie over houtrook. Meer informatie over deze campagne zelf lees je op de website van Milieu Centraal.

Dankzij de nauwe samenwerking tussen de partnerorganisaties was de YES Gezondheidsmonitor 2023 de meest uitgebreide vragenlijst in beide Euregio’s tot nu toe.

In het najaar van 2023 werden ongeveer 25.000 jongeren tussen 13 en 17 jaar anoniem ondervraagd. Naast gezondheid en risicogedrag werd ook het mentale welzijn van de jongeren in kaart gebracht.

Uit de resultaten blijkt dat meer dan een derde van de jongeren in deze grensregio  last heeft van mentale problemen. Eenzaamheid en stress komen hierbij sterk naar voren. Meisjes beoordelen hun mentale gezondheid over het algemeen slechter dan jongens. Deze bevindingen zijn in lijn met een trend die internationaal wijst op een zorgwekkende verslechtering van de mentale gezondheid van jongeren.

De GGD Zuid-Limburg en de GGD Limburg Noord zijn beide partner in de YES Gezondheidsmonitor. De resultaten van de Limburgse jongeren zijn afgelopen mei al bekend gemaakt tijdens de landelijke publicatie van de nationale Gezondheidsmonitor Jeugd. De Limburgse GGD’en pleiten voor een stevigere integrale aanpak bij de jeugd in alle leeftijdsfasen om hun gezondheid te verbeteren.

Ook de euregionale resultaten laten zien hoe belangrijk het is om in een vroeg stadium in te grijpen en vragen om passende maatregelen voor jongeren in de grensregio. Leren van elkaar speelt hierbij een belangrijke rol - zoals kijken naar succesvolle aanpakken uit de buurlanden.

Brigitte van der Zanden, directeur van euPrevent, onderstreept het belang van grensoverschrijdende samenwerking: "Het dagelijks leven van mensen in het grensgebied omvat ook het buurland. Organisaties die zich bezighouden met de gezondheid en het welzijn van burgers geven in hun missie aan dat de burger centraal staat, maar helaas gaat deze zorg niet altijd over de grens heen.
De YES Gezondheidsmonitor biedt waardevolle inzichten om gezondheidsmaatregelen af te stemmen op de behoeften van mensen in het grensgebied."

De deelnemende organisaties zouden het onderzoek graag over vier jaar voortzetten om ontwikkelingen op de lange termijn te observeren en daaruit passende maatregelen af te leiden. De volledige resultaten van het onderzoek kunnen worden bekeken in de Euregionale gezondheidsatlas – www.euregionalhealthatlas.eu.

Het project in de Euregio Rijn-Maas Noord wordt medegefinancierd door Interreg Deutschland-Nederland.

Tips

Deze gezondheidsrisico’s ontstaan alleen bij contact met het slib of de voorwerpen. Door onderstaande tips op te volgen, kan blootstelling worden voorkomen:

• Vermijd contact met het lage water en het slib.
• Laat kinderen niet in het slib spelen.
• Betreed de oevers van de Maas niet. Hier is de kans groot op contact met slib en mogelijk scherpe voorwerpen die er liggen.

Meer informatie?

Bel tijdens kantooruren met het team Gezondheid en Milieu via 088 - 880 50 78 of stuur een e-mail naar milieu@ggdzl.nl.

Toename onveilige seks

Het onderzoek toont een zorgwekkende trend: steeds meer jongeren gebruiken geen anticonceptie. Zo gebruikt 1 op de 5 seksueel actieve meiden geen enkele vorm van anticonceptie. Ook neemt het condoomgebruik onder jongeren sterk af. Deze ontwikkelingen verhogen het risico op ongewenste zwangerschappen en seksueel overdraagbare aandoeningen.

Seksuele voorlichting crucialer dan ooit

Seksuele vorming is daarom belangrijker dan ooit. Jongeren geven zelf aan meer behoefte te hebben aan lessen waarin hun vragen over seksualiteit worden beantwoord. GGD Zuid-Limburg traint docenten en zorg-/hulpverleners in het voeren van open en goede gesprekken over seks, soa's en anticonceptie met kinderen en jongeren.

Deze aanpak is de afgelopen jaren succesvol gebleken. We willen deze inzet graag verder uitbreiden om een positieve seksuele gezondheid onder jongeren te blijven stimuleren. De impact van onjuiste informatie via social media op jongeren is groot. Correcte informatie en voorlichting van professionals is cruciaal. Hierin speelt de GGD een belangrijke verbindende rol.

Over het onderzoek

'Seks onder je 25e' 2023 is een grootschalig onderzoek naar de seksuele gezondheid van jongeren van 13 tot 25 jaar. Het biedt waardevolle inzichten in hun ervaringen met liefde, relaties en seks. In Limburg namen in totaal 3816 jongeren deel, waarvan 2898 uit Zuid-Limburg en 918 uit Noord-Limburg. De resultaten zijn te vinden in de factsheet. Het onderzoek is bedoeld voor professionals en biedt aanknopingspunten voor beleid om seksuele gezondheid van jongeren te verbeteren.

Vragen of ideeën?

Heb je als professional vragen over het onderzoek of ideeën over hoe jij een bijdrage kunt leveren aan een seksueel gezonde jeugd in Zuid-Limburg? Neem dan contact met ons op via: 088 880 50 70 (secretariaat) of jongeren@ggdzl.nl.

De vragenlijst gaat over verschillende onderwerpen, zoals (mentale) gezondheid, welzijn, leefstijl, participatie en leefomgeving. Het onderzoek loopt tot en met 8 december. De resultaten worden vanaf de zomer van 2025 gepubliceerd op de Gezondheidsatlas van de GGD Zuid-Limburg.

Waarom is uw deelname belangrijk?

De Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen geeft inzicht in de gezondheid van de inwoners van 18 jaar en ouder in Nederland. Met de uitkomsten kunnen GGD’ en en gemeenten gericht werken aan de verbetering van de gezondheid van inwoners. Bijvoorbeeld door extra (sociale) activiteiten te organiseren in gemeenten waar veel mensen eenzaam zijn. Of door sportieve activiteiten te organiseren, als inwoners te weinig bewegen.

Wie kan deelnemen?

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) selecteert personen die worden uitgenodigd voor deelname aan de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2024. Deze steekproef vormt een goede afspiegeling van de bevolking. Deze mensen krijgen een brief met een uitnodiging om de vragenlijst in te vullen. Dit kan online of schriftelijk. Personen die niet geselecteerd zijn, kunnen niet aan dit onderzoek deelnemen. Deelname is vrijwillig. De gegevens van de deelnemers worden uiteraard strikt vertrouwelijk behandeld en verwerkt.

Waarom dit onderzoek?

Gemeenten zijn wettelijk verplicht om de gezondheidssituatie van inwoners in Nederland in kaart te brengen. Gemeenten laten deze taak uitvoeren door de GGD. De Gezondheidsmonitor wordt eens per vier jaar uitgevoerd. De gemeente gebruikt de resultaten van het onderzoek voor de ontwikkeling en invulling van lokaal gezondheidsbeleid.

Samenwerking

De GGD’ en, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), GGD GHOR Nederland en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) voeren het onderzoek samen uit. Ipsos I&O verzamelt de gegevens namens deze partijen. Daarnaast verzamelt het CBS voor een relatief klein aantal personen gegevens via de Gezondheidsenquête. De vragenlijst van de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen wordt afgestemd met de Gezondheidsenquête. Hierdoor kunnen de gegevens uit de Gezondheidsmonitor en uit de Gezondheidsenquête voor een deel van de onderwerpen worden samengevoegd.

Uw bijdrage telt! Ontvangt u een uitnodiging? Doe dan mee en help ons om Zuid-Limburg gezonder te maken.

Vaccinatie zonder afspraak

Voor een vlot verloop van de vaccinaties vragen we iedereen om op het aangegeven tijdstip en naar de desbetreffende locatie te komen. Personen die verhinderd zijn kunnen hun afspraak niet langer telefonisch verzetten. We bieden wel de mogelijkheid om op een andere datum of tijdstip naar de vaccinatielocatie te gaan. Je komt dan alleen in een andere wachtrij. Houd er rekening mee dat voor deze wachtrij de wachttijden kunnen oplopen. Bezoekers die op het afgesproken tijdstip en op de afgesproken locatie komen krijgen voorrang. We vaccineren op drie locaties en op tien dagen. 

Priklocaties

16, 17, 18 september van 11:00 – 18:00 uur

In de Cramer 7, 6411 RS Heerlen

• Parkeren achter het pand

24 en 25 september van 11:00 – 18:00 uur

Hanenhof Geleen – Herenhof 2, 6162 EB Geleen

• Gratis parkeren (1 uur): parkeergarage onder de markt

1, 2, 3 oktober van 11:00 – 18:00 uur

Ontmoetingscentrum Aen de Wan – Einsteinstraat 32, 6227 BZ Maastricht

• Parkeren in de wijk

Wie worden uitgenodigd?

HPV

• Alle jongens en meisjes uit 2014.
• De jongeren die eerder de eerste HPV-vaccinatie hebben gehad, ontvangen nu een uitnodiging voor de tweede (laatste) prik. 

Meningokokken

• Alle jongens en meisjes die zijn geboren in 2010.

DTP/BMR

• Alle jongens en meisjes die zijn geboren in 2015.

Bel

Voor vragen over de vaccinaties of bij twijfel over het nemen van de vaccinatie kan contact opgenomen worden met het klant contact centrum van afdeling Jeugdgezondheidszorg van de GGD Zuid-Limburg. Afspraken kunnen niet telefonisch verzet worden. Vanaf dit jaar kan iedereen met een afsprakenbrief op elk moment en op elke vaccinatielocatie de vaccinatie halen. Het klant contact centrum is bereikbaar op 088 – 8805044. Bekijk hier de actuele openingstijden.

Mpox in 2024

In 2024 is er in Democratische Republiek Congo (DRC) en een aantal buurlanden een uitbraak met een nieuwe variant van het mpoxvirus. De nieuwe variant is mogelijk besmettelijker en ziekmakender dan eerdere varianten van het virus. Op dit moment is deze nieuwe variant nog niet gevonden in Nederland. We houden de situatie goed in de gaten.

Heb je vragen over Mpox?

Neem dan contact met ons op. 

• Voor vragen over Mpox en je seksuele gezondheid, neem contact op met de afdeling seksuele gezondheid.
• Voor andere vragen over Mpox, neem je contact op met de afdeling infectieziektebestrijding.

Zoek je informatie over reizen naar Afrika? Kijk dan op de website van het LCR of bel met Ease Travel Clinic.

Meer informatie over Mpox? Bezoek dan deze pagina.

Extra bescherming

Het coronavirus is er nog steeds en kan weer opleven. De coronaprik geeft mensen die een hoger risico lopen om ernstig ziek te worden door corona extra bescherming tegen ziekenhuisopname of overlijden door corona.

Priklocaties

Dit jaar zijn er meer priklocaties beschikbaar, waardoor de prik dichter bij huis gezet kan worden. Bewoners van zorginstellingen worden in hun instelling gevaccineerd. Mensen die door hun gezondheid niet zelfstandig of met hulp van anderen naar een priklocatie kunnen komen, kunnen eventueel thuis de coronaprik krijgen.

Uitnodigingsbeleid

Iedereen vanaf 60 jaar ontvangt een uitnodigingsbrief. Voor mensen onder de 90 jaar die vorig jaar een coronaprik kregen, staat er al een voorgestelde afspraak in de brief. Andere ontvangers kunnen vanaf 27 augustus zelf een afspraak maken via planjeprik.nl.

Volwassenen tussen 18 en 59 jaar die jaarlijks een uitnodiging voor de griepprik krijgen, evenals zorgmedewerkers en kinderen en volwassenen met een ernstige afweerstoornis, kunnen ook de coronaprik halen. Zij ontvangen geen brief, maar kunnen vanaf 27 augustus zelf een afspraak maken via planjeprik.nl.

Dit geldt ook voor mensen die niet tot de doelgroep behoren, maar vanwege een kwetsbaar gezinslid of op advies van een behandelend arts, toch een coronaprik willen. Voor kinderen kan alleen telefonisch een afspraak gemaakt worden via 0800-7070.

Voorkomen van luchtweginfecties

Het blijft belangrijk om de adviezen te volgen om luchtweginfecties te voorkomen. Dit helpt de verspreiding van infecties te verminderen, vooral onder kwetsbare groepen.

Blauwalgen mogelijk bij hogere temperaturen

Als de temperaturen buiten flink oplopen, kunnen er blauwalgen in het water voorkomen.  Blauwalgen zijn eigenlijk geen algen, het zijn bacteriën. Vooral in stilstaand, voedselrijk water kunnen blauwalgen snel groeien en een blauwgroene of roodbruine laag in het water veroorzaken. Sommige blauwalgen maken gifstoffen, daarom is zwemmen in water met blauwalgen niet veilig. Er worden dan waarschuwingsborden met de tekst 'Waarschuwing i.v.m. blauwalgen' of borden met de tekst 'negatief zwemadvies' geplaatst.

Actuele informatie over zwemwaterkwaliteit

Niet al het natuurwater in Nederland is geschikt om in te zwemmen. In en bij het water kan het gevaarlijk zijn door glas, rommel of stromingen. Daarnaast kun je gezondheidsklachten krijgen na een zwempartij, bijvoorbeeld veroorzaakt door blauwalgen.

Veilig zwemmen kan je in officieel zwemwater, daar is de waterkwaliteit en de veiligheid goed. Op www.zwemwater.nl of in de Zwemwaterapp voor iOS en Android kan je de veilige zwemwater plekken vinden.

Let op waarschuwingsborden bij natuurzwemwater, deze waarschuwen als er blauwalg in het water zit.

Heeft u vragen?

Bij (ernstige) gezondheidsklachten die niet meteen verklaarbaar zijn, adviseren wij u contact op te nemen met uw huisarts. Voor vragen over de gezondheidseffecten van blauwalgen verwijzen wij u naar www.GGDLeefomgeving.nl. Ook kunt u contact opnemen met de unit Medische Milieukunde van GGD Zuid Limburg.

Bij smog is er een korte tijd veel meer luchtvervuiling dan anders. Dat kan een paar uur duren, maar ook een paar dagen. In de zomer komt smog voor bij zonnig weer en als er weinig wind staat, er zit dan veel ozon in de lucht. Dit wordt ook wel zomersmog genoemd. In de middag en de vroege avond is de lucht het meest verontreinigd.

Mensen met gevoelige luchtwegen kunnen bij smog klachten krijgen. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met luchtwegaandoeningen of hart- en vaatziekten en mensen met suikerziekte, maar ook kinderen, ouderen en zwangeren. Ook sporters en mensen die zwaar lichamelijk werk in de buitenlucht doen zijn extra gevoelig voor smog. Zij ademen meer vervuilende stoffen in. Bij ernstige smog kan iedereen klachten krijgen. Voorbeelden van klachten zijn:

• Irritatie van ogen, neus en keel
• Meer luchtwegklachten, zoals piepende ademhaling, hoesten en kortademigheid
• Verergering van astmaklachten en COPD

Wij adviseren mensen die klachten hebben door smog vooral in de middag en vroege avond binnen te blijven en zware lichamelijke inspanning te vermijden. Plan activiteiten zoveel mogelijk in de ochtend.

Actuele informatie luchtkwaliteit

Het RIVM meet de luchtverontreiniging, onderzoekt de verwachte ontwikkeling en geeft als het nodig is een smogwaarschuwing. De informatie voor dit moment en de verwachtingen voor de komende dagen zijn te vinden op www.luchtmeetnet.nl. Ook is er informatie over actuele en verwachte smogniveaus op NOS-Teletekst pagina 711 en 712.

Heeft u vragen?

Bij (ernstige) gezondheidsklachten die niet meteen verklaarbaar zijn, adviseren wij u contact op te nemen met uw huisarts. Voor vragen over hitte of smog verwijzen wij u naar www.GGDLeefomgeving.nl. Ook kunt u contact opnemen met de unit Medische Milieukunde van GGD Zuid Limburg.

Reisvaccinaties

Ga je naar een (sub)tropische bestemming dan is een goede voorbereiding extra belangrijk. Let op: ook minder verre bestemmingen kunnen gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Check daarom altijd of er voor je bestemming reisvaccinaties nodig zijn.

Bescherming tegen de zon

De zon straalt Uv-straling uit, wat kan leiden tot huidkanker. Bescherm jezelf daarom door regelmatig zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor aan te brengen. Zelfs in de schaduw is dit belangrijk. Vergeet ook niet om je kinderen in te smeren met minimaal factor 50. Herhaal dit om de 2 uur. Graag meer informatie? Bezoek dan: https://ggdleefomgeving.nl/zomer-en-hitte/tips-voor-in-de-zon/

Voor het eerst alleen op reis

Veel jongeren gaan na hun examens voor het eerst alleen op pad en kiezen daarbij ook vaak verre bestemmingen. De combinatie van zon, alcohol en drugs én de ontspannen sfeer zorgt er soms voor dat je meer risico’s neemt. Hiermee verhoog je ook de kans op een soa. Wees voorbereid en neem condooms mee op reis.

Natuurlijk wil je gewoon kunnen genieten van je reis. Houd daarom rekening met de omstandigheden in het land waar je bent, zoals hitte en veilig eten op vakantie. Zo blijf je gezond tijdens je reis en kom je ook gezond weer thuis.

De belangrijkste tips om klachten te voorkomen: drink voldoende, vermijd inspanning en zoek de koelte op. Let ook een beetje extra op de mensen in je omgeving.

Pas je activiteiten aan

Bewegen is gezond, maar soms is het te warm om te sporten. Vanaf 30 graden is het belangrijk om voorzichtig te zijn. Boven die temperatuur heb je kans dat je klachten krijgt als je veel gaat bewegen. Vooral als er veel vocht in de lucht zit. Je kunt dan niet goed zweten en je lichaam kan daardoor de warmte niet kwijt. Als je bij zulk weer intensief gaat werken of sporten, bestaat er een gevaar voor oververhitting. Op onze pagina over hitte kun je precies zien wanneer je moet opletten. 

De slaapkamer is zo warm…

In je slaapkamer is het vaak erg warm. Zeker als je slaapkamer onder een plat dak ligt. Daardoor slaap je slecht en loop je het risico om uitgeput te raken. Zo zorg je dat je toch goed kunt slapen:

• Leg koele lakens op je bed en slaap bloot of in een dun hemd.
• Laat ramen overdag dicht en gebruik de zonwering of sluit de gordijnen. Zodra het buiten koeler is dan binnen, doe je de ramen open. Last van muggen ‘s nachts? Maak dan gebruik van horren of een klamboe.
• Lukt het niet om op deze manier je slaapkamer koel te houden? Kijk dan of je in een ruimte kunt slapen die koeler is dan je slaapkamer. Bijvoorbeeld een verdieping lager.
• Wordt het in je huis echt te warm om te kunnen slapen? Overweeg dan om een ventilator of airconditioner aan te schaffen. Maar let op: vooral airconditioners gebruiken veel stroom. En de buren kunnen hun ramen misschien niet meer open zetten vanwege het geluid van jouw airco. Schaf dus alleen een airco aan als je slaapkamer anders echt te warm is. Wil je er toch één? Kies dan liever voor een vaste airco dan voor een mobiele, die is energiezuiniger.

Lees meer op onze pagina over hitte.

Toenemend aantal kinkhoest besmettingen

Afgelopen jaar steeg het aantal kinkhoestgevallen landelijk tot een recordhoogte. In Zuid-Limburg kwam deze stijging later op gang dan in de rest van Nederland. Artsen infectieziektebestrijding bij GGD Zuid Limburg zeggen het volgende: “Sinds afgelopen mei zien we ook bij ons een ongewoon hoog en stijgend aantal gemelde gevallen van kinkhoest bij baby’s onder de 1 jaar. Dit is zorgelijk. Onbeschermd lopen deze baby’s meer risico op ernstige klachten. De helft van hen wordt hiervoor opgenomen in het ziekenhuis. Een klein aantal van deze baby’s kan zelfs overlijden.” Waar landelijk gezien een stabiliserende trend zichtbaar is voor het aantal kinkhoest besmettingen, is dit in Zuid-Limburg vooralsnog minder duidelijk.

Alertheid bij hoestklachten

GGD Zuid Limburg vraagt volwassenen daarom alert te zijn op hoestklachten voordat ze op bezoek gaan bij onbeschermde pasgeboren baby's. Kinkhoest is het meest besmettelijk aan het begin van de ziekte, gedurende de eerste drie weken na het begin van de hoestbuien. Na deze 3 weken is kinkhoest niet meer overdraagbaar. Baby's zijn vanaf de geboorte beschermd wanneer de moeder tijdens de zwangerschap is gevaccineerd (22 wekenprik). Zonder de 22 wekenprik bij de moeder zijn baby's die het Rijksvaccinatieprogramma volgen vanaf 5 maanden pas beschermd.

Zie voor meer vragen over kinkhoest en actuele cijfers van het RIVM: www.rivm.nl/kinkhoest

Kinkhoestklachten bij volwassenen

Volwassenen krijgen regelmatig kinkhoest. Vaak zijn de klachten mild. Heb je hoestklachten en maak je je zorgen om kinkhoest? Testen kan zinvol zijn als je veel contact hebt met onbeschermde baby’s. Bespreek dit dan met uw huisarts.

Meer informatie?

Alle zwangeren ontvangen informatie over de 22 wekenprik van de verloskundige of het ziekenhuis. Een afspraak wordt gemaakt bij de GGD Zuid Limburg via het webformulier. Voor meer informatie over de 22 wekenprik kun je terecht op onze website of bij het Klant Contact Centrum van de Jeugdgezondheidszorg (088-880 5044. Bereikbaar van maandag t/m donderdag van 08:30-12:30 en van 13:00-16:30 uur. Op vrijdag van 08:30 – 12:30 uur).

Werk je met baby's? Dan is het advies om iedere 5 jaar een vaccinatie tegen kinkhoest te halen. Vraag dit na bij je werkgever. Verloskundigen kunnen hiervoor ook terecht bij de GGD Zuid Limburg, Team Infectieziektebestrijding. Telefonisch bereikbaar via 088 880 5078, van maandag tot en met vrijdag van 8.30 - 12.15 en van 13.00 - 17:00 uur.

Goede initiatieven uitrollen

Met de JOGG-aanpak maken we in Limburg de fysieke en sociale leefomgeving van kinderen en jongeren gezonder. Daarnaast laat de Peuter- en Kleuter4daagse de kracht zien van de samenwerking tussen Limburgse JOGG-gemeenten en onze JOGG-regisseurs, door goede initiatieven op te schalen. Deze Limburgse initiatieven zijn opgenomen in het landelijke aanbod van de Koninklijke Wandelbond Nederland (KWBN) en JOGG zodat nu alle Nederlandse gemeenten kunnen meedoen. Zie www.peuter4daagse.nl en www.kleuter4daagse.nl